Oosterend

Oosterend

Oosterend is een dorp aan de oostkust van Texel. Er zijn een aantal kleine buurtschappen en gehuchten in de buurt van Oosterend, zoals Oost en Nieuweschild. Oosterend wordt op Texel zelf ook wel Jeruzalem genoemd, maar in het Tesselse dialect heet het dorp Strend. Het dorp heeft slechts zo’n 1000 inwoners maar veel vakantiegangers vinden het leuk om eventjes lang Oosterend te gaan tijdens hun vakantie

Visserij

De belangrijkste bestaansbron in Oosterend is de visserij. Er zijn zelfs meer vissers in Oosterend dan in het havendorp Oudeschild. Vroeger had Oosterend ook een eigen haven, maar deze is verzand in de 19e eeuw. Alle schepen van de vissers van Oosterend liggen daarom in de haven van Oudeschild. De meeste vissers van Oosterend zijn Noordzeevissers, maar sommige vissen ook in de nabijgelegen Waddenzee.

Dorpsgevoel

Oosterend is een erg hecht dorp wat een aantal gebruiken kent. Zo is er in de zomer elke twee weken een markt rondom de grote kerk. Als toerist kun je hier ook heen gaan. Dit is een leuke manier om een beetje meer in contact te komen met de bewoners van Texel. Er is ook eens in de vijf jaar het dorpsfeest ‘Oosterend Present’ waarbij het gehele dorp versierd is aan de hand van een thema en een periode in de geschiedenis. De inwoners van Oosterend dragen dan historische kleding uit die periode en er wordt een historisch spel opgevoerd. Drie dagen lang is er feest waar jong en oud veel plezier beleven. In 2023 is de volgende editie van Oosterend Present. Als je in die periode toevallig op Texel bent, dan is dit feest zeker het bezoeken waard.

Bijzonderheden

Er zijn een aantal bijzonderheden aan dit kleine dorpje van Texel. Zo is de reformatische basisschool de Timotheüsschool van Oosterende de enige reformatische privéschool van Nederland. Naast de Timotheüsschool is er nog een bassischool in Oosterend, deze is wel openbaar. De openbare basisschool heeft ongeveer 90 leerlingen en de privéschool heeft er gemiddeld slechts 15. Dit is natuurlijk een erg laag aantal leerlingen voor een school, maar de Timotheüsschool blijft vooralsnog bestaan.

De kerk

De kerk is erg belangrijk in Oosterend. De hervormde kerk van het dorp is gewijd aan Sint Martinus en stamt nog uit de middeleeuwen. Deze kerk is erg karakteriserend voor het dorp. Vroeger stond er in de kerk een groot houten beeld van Sint Martinus. Tijdens de Reformatie moest er zelfs een gat in de muur worden gemaakt om dit beeld naar buiten te krijgen. In deze kerk is ook een houten schot te zien waar leerlingen vroeger hun huismerken uitsneden. Er staan zelfs data bij uit de zeventiende eeuw.

Op Texel staat Oosterend ook wel bekend als Jeruzalem. Dit komt door de vele kerken en kerkgenootschappen die Oosterend kent. Het dorp heeft op dit moment een hervormde kerk, een gereformeerde kerk en een katholieke kerk. Deze rooms-katholieke Sint-Martinuskerk wordt tegenwoordig niet meer gebruikt. Nog steeds wordt er vaak naar Oosterend verwezen als het Jeruzalem van Texel.

Monumenten

Een deel van het dorp Oosterend is beschermd dorpsgezicht. Dit houdt in dat de culturele en historische waarde van dit dorpsdeel in tact moet blijven, ook bij verbouwingen. Je kunt er dus op rekenen dat Oosterend er altijd prachtig historisch uit zal blijven zien als je het dorp bezoekt. Er zijn een aantal rijksmonumenten in het dorp, zoals de Doopsgezinde kerk, de IJzeren zeekaap en de voormalige uitwateringssluis van Oosterend. Daarnaast zijn er ook een aantal gemeentelijke monumenten in Oosterend. Dit zijn voornamelijk woonhuizen en panden. Even ten noorden van Oosterend staat ook de grote poldermolen ‘Het Noorden’. Deze molen kan je bekijken als je in de buurt van Oosterend bent. Ten westen van Oosterend staat aan de Waddenzee Kaap Oosterend. Dit is de IJzeren Kaap die ook een rijksmonument is.